Νομός Μεσσηνίας

Νομός Μεσσηνίας



Η Μεσσηνία είναι νομός της Ελλάδας που βρίσκεται στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο. Περικλείεται στα βόρεια από τον ποταμό Νέδα και τα Αρκαδικά Όρη, στα ανατολικά από το όρος Ταΰγετος, στα νότια από τον Μεσσηνιακό Κόλπο και στα δυτικά από το Ιόνιο Πέλαγος. Συνορεύει στα βόρεια με το νομό Ηλείας, στα βορειοανατολικά με το νομό Αρκαδίας και στα ανατολικά με το νομό Λακωνίας.

Γενικά στοιχεία

Έκταση: 2991 τ. χλμ.
Πληθυσμός: 176.876 κάτοικοι (απογραφή 2001)
Πρωτεύουσα: Καλαμάτα (49550 κάτοικοι)
Διοικητική διαίρεση: 29 δήμοι, 2 κοινότητες
Άλλες πόλεις και κομωπόλεις: Φιλιατρά (7882 κατ.), Μεσσήνη (6912 κατ.), Γαργαλιάνοι (6336 κατ.), Κυπαρισσία (5708 κατ.), Χώρα (3458 κατ.), Πύλος (2561 κατ.), Κορώνη (1668 κατ.), Κοπανάκι (1439 κατ.), Μελιγαλάς (1426 κατ.), Βλαχόπουλο (1421 κατ.), Μεθώνη (1249 κατ.)
Άλλες σημαντικές κοινότητες:Σταυροπήγιο
Σημ: Τα παραπάνω στοιχεία είναι από την Απογραφή του 2001 και αφορούν μόνο τα αντίστοιχα δημοτικά διαμερίσματα, όχι τους δήμους

Μορφολογία

Βουνά
Το ψηλότερο βουνό είναι ο Ταΰγετος (2404 μ., κορυφή Προφήτης Ηλίας), τον οποίο μοιράζεται με τη Λακωνία και του οποίου η αλυσίδα συνεχίζεται με άλλες ψηλές κορυφές προς βορειοδυτικά. Στα βορειοανατολικά σύνορα με την Αρκαδία και σε μικρή απόσταση από την Ανδρίτσαινα της Ηλείας βρίσκεται το Λύκαιο (1420 μ.). Στα βόρεια σύνορα με την Ηλεία βρίσκεται το Τετράζιο. Στα δυτικά και προς το Ιόνιο Πέλαγος εκτείνονται από βορρά προς νότο τα όρη της Κυπαρισσίας (όρος Αιγάλεο, 1224 μ), στην προέκταση των οποίων βρίσκεται, στη δυτική μεσσηνιακή χερσόνησο, το όρος Λυκόδημο (960 μ.). Στο κέντρο του νομού και από βορρά προς νότο εκτείνεται η ευφορότατη πεδιάδα της Μεσσηνίας.
Ποτάμια
Μεγαλύτερο ποτάμι είναι ο Πάμισος, ο οποίος διασχίζει την πεδιάδα της Καλαμάτας και χύνεται στο Μεσσηνιακό Κόλπο. Στα σύνορα με την Ηλεία βρίσκεται η Νέδα. Μικρότερα ποτάμια είναι ο Βελίκας και ο Νέδωνας, που διασχίζει την Καλαμάτα.

Οικονομία

Η Καλαμάτα είναι το εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο του νομού, καθώς και σημαντικό λιμάνι. Ο αγροτικός τομέας παραμένει σημαντικός με κύρια προϊόντα τα σύκα, την σταφίδα, τα σταφύλια και το κρασί, τα πορτοκάλια, τις ελιές και το ελαιόλαδο.

Ιστορία

Αρχαία περίοδος
Αρχαία Μεσσηνία
Η Μεσσηνία ήταν κατοικημένη από τα προϊστορικά χρόνια, κυρίως λόγω των εύφορων πεδιάδων της. Υπάρχει συνέχεια ευρημάτων από τη Νεολιθική Εποχή.
Κοντά στη Χώρα βρίσκεται τα απομεινάρια του μυκηναϊκού Ανακτόρου του Νέστορα, του μυθικού βασιλιά που αναφέρεται στα Ομηρικά Έπη. Η κάθοδος των Δωριέων τον 12ο αιώνα π.Χ. έθεσε τέλος στον Μυκηναϊκό Πολιτισμό.
Από τον 8ο ως τον 5ο αιώνα π.Χ. οι Σπαρτιάτες υποδούλωσαν τη Μεσσηνία με τους Μεσσηνιακούς Πολέμους. Οι Θηβαίοι την απελευθέρωσαν το 369 π.Χ., αλλά τελικά κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους το 183 π.Χ..

Μεσαιωνική και νεότερη περίοδος
Ακολούθησε η Βυζαντινή Εποχή και τον 13ο αιώνα κατακτήθηκε από τους Φράγκους, για να περάσει το 1498 ολοκληρωτικά στα χέρια των Τούρκων.
Ο Γρηγόριος Παπαφλέσσας κήρυξε την επανάσταση κατά των Τούρκων στις 23 Μαρτίου 1821 και μετά τις καταστροφές που προκάλεσε ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός του Ιμπραήμ, η Ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827) οδήγησε στην απελευθέρωση της Πελοποννήσου και στη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους.

Προσωπικότητες της Μεσσηνίας

Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), ήρωας του 1821
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ήρωας του 1821
Θοδωρής Ξυδιάς, συνθέτης
Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, Πρωθυπουργός της Ελλάδας το 19ο αιώνα
Νικόλαος Πολίτης, λαογράφος
Μαρία Πολυδούρη, ποιήτρια
Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, εφοπλιστής-ευεργέτης
Στέφανος Ληναίος, ηθοποιός
Πάνος Μιχαλόπουλος, ηθοποιός
Προκόπης Παυλόπουλος, πολιτικός
Γιάννης Πουλόπουλος, τραγουδιστής
Αντώνης Σαμαράς, πολιτικός
Γιούλικα Σκαφιδά, ηθοποιός
Μιχαήλ Στασινόπουλος, Πρόεδρος Δημοκρατίας
Μπάμπης Στόκας, τραγουδιστής των ΠΥΞ-ΛΑΞ
Δέσποινα Στυλιανοπούλου, ηθοποιός
Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, πολιτικός
Τάσσος (Τάσσος Αλεβίζος), χαράκτης
Ιωάννης Αλευράς, Πρόεδρος της Βουλής και προσωρινός πρόεδρος της Δημοκρατίας
Yanni, μουσικοσυνθέτης