ΤΗΛΟΣ

Η ιστορία της Τήλου ξεκινάει από το διαχωρισμό του εδάφους της από την Ασία.

Σε όλα τα χρόνια της πορείας του, το νησί κατοικήθηκε από ποικιλία λαών και δέχτηκε μείγμα πολιτισμών. Από τους προέλληνες πέρασε διαδοχικά στους Δωριείς το 1000 π.Χ., στους βενετούς φεουδάρχες, στους Ιωαννίτες Ιππότες το 1310 μ.Χ., στους Τούρκους το 1552 μ.Χ., για να παραδοθεί τελικά ξανά στους Έλληνες το 1948.

Η Τήλος κατοικήθηκε από τη Νεολιθική εποχή (8000-7000 π.Χ.), όπως μαρτυρούν τα σημαντικά και εντυπωσιακά παλαιοντολογικά ευρήματα των προϊστορικών ελεφάντων, των οποίων οι σκελετοί ήρθαν στο φως μετά από ανασκαφές που έγιναν στο σπήλαιο Χαρκαδιό . Αλλες ανασκαφές αποδεικνύουν για την Τήλο, όπως άλλωστε και για τα περισσότερα Δωδεκάνησα, μινωική και στη συνέχεια μυκηναϊκή παρουσία. Τείχη που βρέθηκαν, μαρτυρούν ότι το νησί κατοικήθηκε και από τους Πελασγούς.

Από τους προέλληνες πέρασε το 1000 π.Χ. στους Δωριείς.

Ο Ηρόδοτος έχει αναφερθεί στη σημαντικότερη περίοδο του νησιού που χρονολογείται τον 7ο αι. π.Χ., όταν κάτοικοι της Τήλου μαζί με κατοίκους της Λίνδου εγκαταστάθηκαν στη Σικελία και ίδρυσαν τη γνωστή πόλη Γέλας.

Τον 5ο αι. π.Χ. έγινε μέλος της αθηναϊκής συμμαχίας και μέχρι να περάσει στα χέρια των Ρωμαίων παρέμεινε εξαρτημένη από τη Ρόδο. Το πλήθος των αρχαιολογικών ευρημάτων που ανάγονται στα ρωμαϊκά και τα παλαιοχριστιανικά χρόνια μαρτυρεί την ακμή του νησιού.

Στα 350 π.Χ., γεννήθηκε στην Τήλο η ποιήτρια Ήριννα και σε νεαρή ηλικία εμπνεύστηκε από την πλούσια φυσική ομορφιά του νησιού, την ποικιλία των τοπίων της και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου Πελάγους.

Η ακμή της συνεχίστηκε μέχρι το μεγάλο σεισμό του 550 μ.Χ.. Μετά από αυτόν η Τήλος ακολούθησε την ιστορία της Ρόδου, με την οποία είχε ενωθεί.

Τα βυζαντινά χρόνια η Τήλος μαζί με τη Νίσυρο, την Κω και τη Σάμο αποτέλεσε το Θέμα της Σάμου. Οι ιππότες του Αγίου Ιωάννη κατοίκησαν στο νησί και ανακατασκεύασαν ή έχτισαν τρία από τα κάστρα που υπάρχουν σε αυτό.

Το 1522 το νησί έγινε μέρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και υπάχθηκε στο προνομιακό φορολογικό κα διοικητικό καθεστώς των νησιών "μάκτου".

Τέλος, το 1948 ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Κράτος.